1. Νικήτας Δημήτριος1 Φλέσσας was born in 1774 in Πολιανή, Καλαμών, Καλαμών. He died on 10 Oct 1846 in Αθήνα. He married Άγνωστη.
Notes for Νικήτας Δημήτριος Φλέσσας:
Σημειώσεις ΝΙΚΉΤΑΣ ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ ΦΛΈΣΣΑΣ:
Φλέσσας Νικήτας τού Δημητρίου
- 'Υπήρξε από τούς σημαντικωτέρους οπλαρχηγούς τής Πελοποννήσου. Φέρεται ώς "Φιλικός" στα 'Αρχεία τής Τσαρικής 'Αστυνομίας
- Περί τούτου ο Τρ. Εύαγγελίδης γράφει: ... γεννηθείς έν Πολιανή κατα το 1785, ύπήρξεν έκ τών γενναιοτάτων'Αγωνιστών. Διεκρίθη είς τήν Τρίπολιν, τήν Κορινθον καί ίδίως κατά τήν μάχην το "Αίvoρίου, είς τά Δερβενάκια κατα τήν καταστροφήν τού Δράμαλη. Διαρκούντος τού 'Αγώνος άνεδείχθη στρατηγός καί κατά τήν έπιδρομήν τού 'Ιμβραήμ έδειξεν άπαράμιλλον ανδρείαν. 'H έπιτροπή τών έκδουλεύσεων τον έκράτησεν εις τον βαθμόν του καί τον έτίμησεν δια τού αργυρού άριστείου μετα τού παρασήμου τού Σωτήρος." 1803
Επορεύθη εις Ζάκυνθον , ως εμφαίνεται εν τω εφεξής ποιστοποιητικώ όπερ προ της αναχωρήσεώς του έλαβεν. Η ταπεινότης ημών δια του παρόντος συστατικού γράμματος δηλοποιεί και ταίς πάσι διαβεβαιούται ότι ο το παρόν επιφέρων Καπετάν Νικήτας Φλέσσας υπάρχει εκ της υμετέρας επαρχίας της πάλαι ποτέ ονομαζομένης Χριστιανουπόλεως. τα νυν δέ επιλεγομένης Λεονταρίου, καί εκ της κωμμοπόλως Πολιανής. ερευνισάμενοι δε ακριβώς περί αυτού και της γενεαλογίας αυτού επληροφορήθημεν ότι αυτός και οι πρόγωνοί αυτού ήσαν ανέκαθεν εκ τών επισημοτάτων της επαρχίας Λεονταρίου, οίτινες και πατρίδος αυτών προστατεύσαντες τοις συμπολίταις πάνυ επωφελώς ανεδείχθησαν , αλλά καί αυτός ή δημιμητής τών προγώνων αυτού ανεφάνη. δια το παρών ημέτερον συστατικόν Γράμμα απεδώκαμεν αυτώ υπογεγραμμένον καί εσφραγισμένον παρ'ημών εις πίστωσιν της αληθείας,συνεπιβεβαιούντων και των της πόλεως ταύτης ημέτερων κληρικών καί προκριτωτέρων προεστώτων καί δημογερόντων της πόλεως Λεονταρίου. 1803, Απριλίου 21, Λεοντάρι Ο αρχηεπίσκοπος Λεονταρίου Γερμανός. Σεραφίμ καθηγούμενος, Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος μαρτυρώ Πέτρος Σολομών προεστώς Λεονταρίου μαρτυρώ.
1819
"Ελαβε μέρος στή μυστική σύσκεψι τών άπλαρχηγών πού έγινε στα τέλη Μαίoυ (1819) στήν 'Ιερά Μονή Βελανιδιάς - Καλαμάτας άπου ανεκοινώθησον σχέδια καί αποφάσεις, τών έν Βουκουρεστίω Φιλικών, σχετικώς μέ τήν προπαρασκευήν καί τήν έν καιρώ έναρξιν τού 'Αγώνος (βλ. Γιπν. 'Αναπλιώτη "Τά ήμερολογιον τού 'Αγώνος κλπ." σελ. 15) 1820 Δεκέμβριος. Συνηντήθη είς Ναύπλιον μέ τόν άδελφόν του Παπαφλέσα. Συνώδευσε τούτον, μέ όμαδα ένόπλων, στή Βοστίτσα (Αίγιον) άπου καί παρέστη, μετά τών ένόπλων, στήν έκεί σύσκεψι κατά 'Ιανουάριον 1821
- Συμμετέσχε στήν απελευθέρωσι τής Καλαμάτας -Συμμετέσχε στήν άπελευθέρωσι τής'Αρκαδιάς (Κυπαρισσίας)
-28 'Απριλίου (1821) (Β! σύστασις στρατοπέδου Βαλτετσίου.)
"... έτυχε δέ νά εύρεθή είς Βαλτέτσι καί ό Νικήτας Φλέσσας, πηγαίνων είς Κόρινθον είς τόν αδελφόν του 'Αρχιμ. Φλέσσαν." (Φωτακος. "'Απομνημονευματα" ο.ά. σελ.99) 1822
'Ιούλιος. Δερβενάκια - 'Αγιονόρι"
Γιά την δράσι του Νικήτα Δ. Φλέσσα έχουμε την παρακάτω περιγραφή:
"ΣΤΑ ΔΕΡΒΕΝΑΚΙΑ, έκεί πούγινε ή νίλα του Δράμαλη, Τούρκοι κι "Ελληνες είχαν ρθεί στά χέρια. Και τρώγαν ό ένας τόν άλλο με τά δόντια. Τότε έφτασε μιντάτι στους "Ελληνες κι ό Υψηλάντης με τό δικό του ασκέρι. Τούρκοι κι "Ελληνες γίναν μαλλιά κουβάρια. Οι δεύτεροι σέ λίγο πήραν φαλάγγι τους πρώτους, τους σκόρπισαν στά φαράγγια, τους ρίξαν στους γκρεμούς, τους κόλλησαν στά βράχια. Και σφάζαν άπό δαύτους αβέρτα. Τόσο, ώστε κατάντησαν έπειτα νά τους φονεύουν μέ τάς πέτρας και μέ τά ξύλα, καθότι άπαύδησαν και δέν ήδύναντο πλέον μήτε τουφέκι νά γεμώσουν ούτε ξίφος νά σύρουν.
Τότε είναι πού ό ατρόμητος καπετάν Νικήτας Φλέσσας (αδερφός του Παπαφλέσσα) μονομάχησε, γιαταγάνι μέ γιαταγάνι, μ' ενα πελώριο μπίμπαση (χιλίαρχο) Χαίταλή. Κι άφου σπάσαν τά γιαταγάνια τους πιάστηκαν στά χέρια. "Οχι μόνο κιντύνεψε τότε ό καπετάν Νικήτας, μά και ίδρωσε πολύ νά κάνει καλά τόν αντίπαλο του.
Τόν ξέσκισε μέ τά δόντια του!" ΚΑΝΕΛΛΟΣ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ, -Απομνημονεύματα, τ.Β' σ.59.
1823
-Στίς 3 Μαίου διετάχθη να στρατολογήση 500 ανδρας από τίς έπαρχίες Καλαματας, Μικρομάνης καί Λεονταρίου καί να έκστρατεύση στον 'Ισθμο. (ΓΑΚ 'Εκτελεστικάν Φπκ. 4)
-Στίς 18 Μα'ioυ διετάχθη νά στρατολογήση 150 ανδρες από τήν έπαρχία Καλαμών, 100 άπο τήν έπαρχία Μικρομάνης κοί 300 απο τήν Λεονταρίου καί να έκστρατεύση στον 'Ισθμο τής Κορίνθου (ΓΑΚ, Ύπ. Πολ. Φακ. 2)
-Στίς 9 'Iouvioυ (1823) διετάχθη vά στρατολοyήση 500 ανδρες. (ΓΑΚ. 'Εκτ. Φ. 4)
Το έτος 1823 έχει προαχθή σέ 'Αντιστράτηγον.
α) Τήν 19 'Ιουνίου 1823 τά 'Εκτελεστικάν Σώμα κρίνει άξίους διαπροογωγήν τούς δι' "αναφοράς τού αντιστρατήγου Νικήτα Φλέσσα" προταθέντας.
β)Τήν προτασιν τού αντιστρατήγου Νικήτα Φλέσσα δια τούς προβαλλομένους έν τώ προβουλεύματι τού έκτελεστικού έγκρίνει καί το Βουλευτικον"
1824
- 19 Μαίoυ. Τό 'Εκτελεστικον δι' ύπ' άριθ. 1524 κρίνει "να προβιβασθή είς στρατηγόν" καί ζητεί τήν έπίκρισιν (=σύμφωνον γνώμην) τού Βουλευτικού.
- 20 Μαίoυ 1824. 'Ενεκρίθη ύπο τού Βουλευτικού αξιος "τού βαθμού στρατηγίας"
- Μέ τήν ύπ' άριθ. 1532 21 Μαίoυ 1824 διαταγήν τού 'Εκτελεστικού Σώματος προάγεται είς στρατηγόν.
- διά τού άπ' αριθ. 9 20 'Iouvίoυ 1824 έγγραφου, τό Βουλευτικον μεγίστας χάριτας ομολοyεί πρός τόν βιογραφούμενον.
- 5 'Ιουλίου (1824) διετάχθη να στρατολογήση 250 ανδρες καί έπί κεφαλής αύτών νά συνεκστρατεύση κατα τα παράλια τού Μεσσηνισκού Κόλπου, άπου θά συνεκροτείτο γενικόν στρατόπεδον, τιθέμενος υπο τήν άρχηγίαν τών Παν. Γιατράκου καί Διον. Μούρτζινου. (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φακ. 13 καί 24.}
1824:
από άπριλλίου 4: έως 29: Iouvioυ, ήμέρας 75: τά οσα έξοδα καί λουφέδες έπλήρωσα τών στρατιωτών δια τήν εύταξίαν τού Μεσσηνιακού Κόλπου:
('Ακολουθεί λεπτομερής Λογαριασμός)
γροσια δέκα χιλιάδας πεντακάσια έβδομήκοντα έπτά καί ζολοτα 105
ι824: Ιουλίου: 23. Πολιανή Νικήτας Δ. Φλέσσας
(Τ.Σ.) ίσον άπαράλλακτον τώ πρωτοτύπω ο Γενικάς Γραμματεύς Δμήτριος Τομαράς (Γ.Α.Κ.'Υπ. Πολ. Φάκ. 16)
Περ. Β' Προσωρινή Διοίκησις τής 'Ελλάδος
Αριθ.3007. Πρός το 'Εκτελεστικάν Σώμα
Τό ύπουργείον τού Πολέμου
'0 Διευθυνθείς λογαριασμος τού στρατηγού Νικήτα Φλέσσα, άπο 4: άπριλίου έως 27: Iouvioυ τού προπαρελθόντος, όστις μ'ολον ότι δέν έπαρρησίασεν τά άνάλογα άποδεικτικά αύτού, πλήν δια τήν καλήν του υπόληψην, δια τό ένθερμον πατριοτικόν του ζήλον, καί διά τήν προς τήν διοίκησιν εύπείθειαν του, τό ύπουργείον τούτο έπικυρεί αύτούς.-
'Εν Ναυπλίω τή 4: Αύγούστου 1824
Είς άπουσίαν τού ύπουρyού (Τ.Σ.)
ο Γεν. Γραμματεύς (ανευ ύπογραφής) (ΓΑΚ. 'Υπ. Πολ. Φακ. 19)
-Στίς 17 Αύγ.1824 άναφέρεται ότι είχε διοριοθή μέ 200 στρατιώτας νά περιφέρεται στήν 'Επαρχ. Πυλίας ώς έκτελεστική δύναμις" προς οντιμετώπισιν τών "άντικυβερνητικών" (ΓΑΚ. 'Υπ. Πολ. Φάκ. 25)
- Σέ έκθεσι τού φροντιστού τού στρατοπέδου τqς Πυλίας άνοφέρετοι άτι κατ' Αύγουστον 1824 είχε στρατοπεδεύσει στα παραλια τής Μεθώνης έπικεφαλής 80-100 άνδρών. (ΓΑΚ. 'Υπ. Πολ. Φπκ. 26) - Διετάχθη μέ όλον τό σώμα τών άρμάτων του να παραμείνη στο Νησί (Μεσσήνη) "διά τήν εύταξίαν τής 'Επαρχίας"
ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΠΑΔΟΣ ΤΟ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΝ
Περιοδ. Βα
Αρ.ος 4502- Προς το'Υπουργείον τού Πολέμου. '0 Στρατηγός Νικητας Φλέσσας καθ' ό προαναφέρετοι απεφασίαθη απο τους 'Αρχηγους τού κατά τήν Μεσσηνίαν Στρατοπέδου να μείνη είς το Νησί δια τήν εύταξίαν τής έπαρχίας εκείνης .............
'Εν Ναυπλίω τή 6 Σεπβρίου 1824 Ο αντιπρόεδρος
Παναγ. μποτοσης 'Ιων. Κωλέττης Παν. Νοταράς Ροδιος (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φυκ. 27)
-7 Σεπτεμβρίου (1824) Μέ τή διαταγή 3796 διεταχθησαν oi Φροντισταί τού στρατοπέδου τού Μεσσηνιακού Κόλπου vά διαθέτουν στο τμήμα του "τα αναγκαία"
Περ. Β.
Πρός τούς Γενναιοτάτους Στρατηγούς Αρ.3891 Κυρ Π. Κεφάλαν καί Νικήταν Φλέσσα.
'0 Κύριος Γεώργιος Μπαπόνης προσανεφέρθη δι' αναφοράς του είς τήν Σεβ. Διοίκ. ότι προλαβόντως ό Δημήτριος Παπατζονόπουλος, καί Μήτρος Πέτροβας, καί λοιποί καπεταναίοι ώρμησαν είς τό χωρίον Ασλάναγα, καί τού κατεγύμνωσαν το σπήτι, αρπάσαντες τά ζώα του. Παρακαλείσθε λοιπόν όπως πληροφορηθέντες προσπαθήσετε νά εύρετε όσα τού αρπάχθησαν από τούς αντάρτας πράγματα, δια να έπιστραφώσι.
Το 'Υπουργείον τούτο σας ίδεάζει οπως ένεργήσετε τήν θέλησιν ταύτην τής Σεβ: Διοικήσεως. 'Εν Ναυπλίω ίή 15 Σεπτεμβρίου 1824
(Τ.Σ.) 'Εν απουσία τών ύπουργών ο Γεν. Γραμματεύς Δημήτριος Τομαράς (ΓΑΚ. 'Υπ. Πολ. Φtiκ. 27)
- Σέ κατάστασι μαχητών πού βρίσκεται στά Γ.Α.Κ. ('Υπουρ. Πολέμου. Φακ. 27) Βρωμόβρυσι.
"1: Ο Στρατηγος Νικήτας Φλέσσας
125. ο γραμματικός Κωνσταντίνος Αύτοί oi ανωθεν είναι ύπο τήν οδηγίαν μου είς τόν Μεσσηνιακόν Κόλπον κατά τάς διαταγάς τής Σεβ: Διοικήσεως από: 1: αύγούστου έως είς τον:
14 Σεπτεμβρίου κατ' ονομα. ο Στρατηγός Νικήτας Δ. Φλέσσας
ο 'Επιθεωρητής τού στρατοπέδου Μεσσηνίας 'Αθανάσιος Μπολανόπουλος.
ΓΕΝ. ΕΠΙΘΕΩΡ.ΤΩΝ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ.
-Στίς 20 Σεπτ. (1824) ο βιογραφούμενος ύπέβαλε τήν κατωτέρω προτασιν:
-"Πρός τό Σεβαστον 'Εκτελεστικόν Σώμα
'Αναφέρω ο ταπεινός διά τής παρούσης μου αναφορας δια όσους απο 'Ανδρούσαν έφάνησαν πρότερον καί νύν αγωνισταί διά τήν έλευθερίαν χύνοντες αίμα οίτινες καί μέχρι τέλους θέλει δείξωσι τήν οφειλομένην ευπείθειαν είς τάς διαταγάς τής Σεβ. Διοικήσεως. Διό παρακαλώ τήν κοινήν ήμών μητέρα, δια τήν ποράκλησιν τού ταπεινού σας να τούς προβίβαση είς τόν βαθμόν κατά τον κατάλογον όπού περικλείεται. Πολλάκις δίδω βάρος πρός τήν Σεβ. Διοίκησιν καί δέομαι συγχώρησιν.
Δέν έλπίζω ποτέ ή Σεβ. Διοίκησις να παραβλέφη τήν παράκλησίν μου, ώς γνήσιον αυτής τέκνον όπού είμαι. Και έγώ προτιμώ να χύσω μιαν ρανίδα αίματος παρα νά φονώ παρήκοος εις τά πορ αύτής έντελλόμενα καί μέχρι τέλους. Μένω μέ σέβας βαθύτατον.
Τή 20 Σεπτεμβρίου 1824, Μεσσηνιακος Κολπος
ό τοπεινός στρατηγός Νικήτας Δ. Φλέσσας
'Επί τού νώτου: "Νά καθυποβληθή ή αναφορα τού Νικήτα Φλέσσα"
'Αριθ.4847 Ο καταλογος έκείνων όπού θέλει προβιβασθούν. Δήμος Πέτροβας είς αντιστρατηyον........
Δημήτρης τού 'Αγγελή είς έκατοντάρχους
Τή 20 Σεπτεμβρίου 1824, Μεσσηνιακός Κόλπος Ο στρατηγός Νικήτας Δ. Φλέσσας
Το 'Εκτελεστικδν Σώμα ένέκρινε τήν πρότασι τού Νικήτα Φλέσσα καί συμπεριέλαβε στόν κατάλογο τών "'Αντρουσιανών" καί τόν "Πολιανίτη" Χριστόδουλον Δικαίον Η διαταγή προαyωγής έχει ώς εξής:
Περ. Β! 'Αρ . 4880
ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΤΝΣ ΕΜΑΔΟΣ Το 'Εκτελεστικδν Σώμα Δυνάμει τού Νομου τής 'Επιδαύρου, διατάττει:
Oi υποσημειούμενοι προβιβοζονται είς τούς ακολούθους βαθμούς οίον, Χριστόδουλος Δικαίος, Δημήτριος Πέτροβας είς τόν τής αντιστρατηγίας........,
Πέτρος Μπουρνάς τής πεντηκονταρχίας.
Το 'Υπουργείον τούτο νά ένεργήση τήν διοτογήν ταύτην.
'Εν Ναυπλίω τήν 26 Σβρίου 1824
Ο Προεδρος Γ. Κουντουριώτης,'
Ιωαν. Κωλέττης,'Αναγ. Σπηλιωτακης ,αν. Νοταρας
Ο Προσωρινος
Γεν. Γραμματεύς Π. Γ. Ροδιος (ΓΑΚ 'Εκτελ. Φοκ. 25)
Περιοδ. Βο
Γεν:Επιθεωθ τών 'Ελλην.Στρατευμάτων πρ: 199
Προσωρινή Διοίκησις τής 'Ελλάδος
πρός τό έξοχον 'Υπουργείον τού Πολέμου.
"Χθές λαβόντες καί άλλους δύω Καταλόγους έκ τού έν τώ Μεσσηνιακώ Κόλπω Στρατοπέδου καθυποβάλλομεν τά ίσα αύτών είς έπιθεώρηοιν τού έξόχου τούτου ύπουργείου.
Κατάλογος Αος.......................
(ύπο τήν οδηγίαν τού αντιστρατήγου θοδωρή Κεφάλα)
..... oμού .61 Κατάλογος Βος από: α: αύγούστου, έκστρατεία έως τάς 14: 7βρ: ύπό τήν οδηγiav τού Στρατηγού Νικήτα Δ: Φλέσσα
'Απλοί στρατιώται . 110
1: Στρατηγός 1: Χιλίαρχος 1: Ταξιάρχης 5: έκατόνταρχοι 6: πεντηκόνταρχοι 1 γρσμματεύς 15: oi αξιωματικοί .15 125 186'Αφαιρούνται οι αξιωματικοί 21 Απλοί στρ: 165
Ο αύτος έπιθεωρητής 'Αθανάσιος Μπολανόπουλος συνοδεύων τούς ανωθεν καταλόγους, μας ανοφέρει καί αύθις, οτι είς τήν Μεθώνης πολιορκίαν μή γενομένης δια τό ανοικονόμητον τής ζωοτροφίας καί αλλων αναγκαίων, ο έξοχώτατος 'Υπουργός κύριος Α: Μούρτζινος διέταξεν ολον τό αρκάδιον στράτευμα, καί Μοθωναίους χωριάτας στρατιώτας καί τούς Νεοκαστρίτας νά έπιστρέψουν εις τα ίδι α, νά είναι έτοιμασμένοι κα ί προσεκτικοί όμως είς κάθε αναζήτησίν του διά νά προστρέξουν, ή δέ ρατζιόνα των, καί μισθοί νά τρέχουν.
Τή 30: Σεπτεμβρ: 1824 'Εν απουσία τού συνταγματάρχου
'Εν Ναυπλίω καί γεν: Επιθ: τών έλλ: στρατευμάτων
(Τ.Σ.) ο γραμματεύς Ιωαννης Γεωργίου
'Επί του νώτου: στρατιωτικός Καταλογος τού κατα τον Μεσσηνιακο Κολ. στρατοπέδου/Γεν. 'Επιθεωρητής.
(ΓΑΚ. 'Υπ. Πολ. Φακ. 30) Περιοδ. B Αριθ. 5212
Προσωρινή Διοίκησις τής 'Ελλάδος Τό 'Εκτελεστικόν Σώμσ Πρός τό 'Υπουργείον τού Πολέμου 'Ελήφθη ή ύπ' αριθ. 4187 αναφορά τού υπουργείου τούτου καί ο έσώκλειστος λογοριοσμός τού Στροτηγού Νικήτα Φλέσσα διά Στρστιωτικούς Μισθούς του από Αυγούστου μέχρι τήν 24: Σεπτεμβρίου είς γρόσια έννέα χιλιάδας εκατόν καί παράδεςδέκα. 'Αρ. 9,100.10 τούς οποίους κατα τήν έπεξεργασίαν τού ύπουρyείου τούτου διετάχθη το ύπουργείον τής Οίκονομίας νά τούς έξοφλήση. νά φροντίση όμως τό ύπουργείον νά λάβη καί τήν απαιτουμένην τού φροντιστού έπιβεβαίωσιν, κατά τήν τάξιν καί ακρίβειαν.
'Εν Ναυπλίω τή 5 'Οκτωβρίου 1824 (Τ.Σ.)
Ο Πρόεδρος γεωργιος κουντουριωτης αναγνωστης σπυλιοτάκης
Ιωαν. Κωλέττης
Πανούτζος Νοταρας
ο Προσ. Γεν. Γραμμ: Π. Γ. Ρόδιος.- (ΓΑΚ, 'Υπ. Πολ. Φακ. 31) "Πρός το Σεβαστόν 'Εκτελεστικόν Σώμα
Δι τής παρούσης αναφοράς μου αναφέρω είς τήν Σεβ. Διοίκησιν καί παρακαλώ ώς γνήσιον καί πρόθυμον τέκνον της, να δεχθq τήν αναφοράν μου καί νά αξιώση εκάστου τον βαθμόν κατά περικλειόμενον κατάστιχον. Πάσχω αενάως δια να παραστήσω όλα τα άξια ύποκείμενα είς τήν εύπείθειαν τής Σεβ. Διοικήσεως διά τον φόβον κοί ώφέλιμον τού λαού. Εύελπις είμί ότι δέν θέλει μείνει άπρακτος ή παρακλησίς μου καί oi αξιωθέντες θέλει φανούν είς τας διαταγάς τής Διοικήσεως καί μέχρι θανάτου. Μένω μέ σέβας βαθύτατον.
Τή 14 'Οκτωβρίου 1824 Μεσσηνιακός κόλπος
Ο ταπεινός στρατηγός Νικήτας Φλέσσας (ΓΑΚ 'Εκτελ. Φακ. 28)
-Κατά Νοέμβριον τού 1824 έχρησιμοποιήθη διά τήν κατάπνιξιν στάσεως στήν Τριφυλία. Σέ διαταγή τού 'Υπ. Πολέμου απο 13 Νοεμβρίου πρός τόν Δήμο Πέτροβα, διατάσσεται ούτος νά ένωθή μετά τών σωμάτων τού Νικήτα Φλέσσα καί Κων. Μπούρα καί νά κινηθούν πρός 'Αρκαδίαν (Τριφυλία) οπου έκινούντο καί Μανιάτικα τμήματα. (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φακ. 39) - Στ i ς 10 Δ/βρ i ου 1824 διετάχθη νά στρατολογήση 300 ανδρες καί vά έκστρατεύση στα παραλια τού Μεσσηνιακού Κολπου. (ΓΑΚ.'Υπ.Πολ.Φακ. 46) 1825
-Στίς 12 Φεβρουαρίου 1825 διετάχθη νά έκστρατεύση στα παράλια τού Μεσσηνιοκού κόλπου έπικεφολής 300 ανδρών (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φδκ. 72)
-Στίς 17 'Απριλίου (1825) διετάχθη νά στρατολογήση καί έκστρατεύση έπικεφαλής 300 ανδρών στα παράλια τής Πυλίας πρός αντιμετώπισιν του Ιμπβαήμ (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φακ. 71)
-'Ομοίως τόν αύτόν μήνανά συyκροτήση στρατόπεδα είς Κορώνην καί Μεθώνην. (ΓΑΚ 'Εκτελεστ. Φακ. 'Απριλίου 1825)
-Στίς 23 'Απριλίου στρατοπεδεύει στό χωριό Βλαχόπουλο - Πυλίας. 'Ακολούθησαν τά πρό τής μάχης καί τά τής μάχης τού Μανιακίου Πρός τό Σεβαστόν 'Εκτελεστικόν Σώμα.
'Επειδή τοις πάσι γνωστόν, είς τήν ουσίαν τού ποτέ αδελφού μου έμειναν κληρονόμοι πολλοί μεταξύ τών οποίων καί έγώ δέν είναι δίκαιον ή διοίκησις νά προσκαλή καί νά έπιφορτίζη μόνον έμέ τούς χρεοφειλέτας. έγώ μ' όλας τάς οποίας ύπέμεινα δυσκολίας, από τήν απόφασιν καί ίδιοτελή θέλησιν τών λοιπών συγκληρονόμων, έπλήρωσα τούς περισσοτέρους άχρι τούδε. είς το έξής όμως δέν ύπομένω νά πάσχω έγώ διά τήν ίδιοτέλειαν τών αλλων, αλλά καί χρέος δέχομαι μόνον τούς χρεοφειλέτας όσοι αναλόγως τής κληρονομίας πέσουν είς έμέ διά νά τούς πληρώσω όταν δυνηθώ καί νά αναχωρήσω έντεύθεν, αποβλέπων είς το γενικόν τής πατρίδος καί οχι τής κληρονομίας καί απολαύσεως, τήν οποίαν ένεργούντες οι λοιποί έμποδίζουν, καί αμαυρώνουν τήν έδικήν μου ύποληψιν, αύτό τούτο αναφερομενος είδοποιώ δια νά μή κατακροτώμαι έγώ είς τό έξής πλέον ώς μόνος κληρονομος καί πληρωτής.
τή α! Νοεμβρίου 1825 Ναύπλιον ο πατριώτης
νηκητας φλέσσας ('Αρχείον 'Αντιγράφων Μ.Η. Φερέτου.)
Σεβαστή Διοίκησις
'Εκ τών προγμάτων τού μακαρίτου αδελφού μου Γpηyopioυ Δίκαιου, τα πολυτιμώτερα (καθώς δακτυλίδια πολίτιμα, μαλαγματικα, ασημικά, λαχουρικά καί αλλα) έκρύφθησαν, τα οποία ή νύμφη μου συμφώνως μέ άλλους συγγενείς έκρυψαν είς ξένας οίκίας. Τώρα κατά τύχην ανεκαλύφθη ή αρπογή. "Οθεν παροκαλώ καί αύθις τήν σεβαστήν Διοίκησιν (ώς καί μέ αλλην μου αναφοράν σήμερον ανέφερον) να ένεργήση μέ ολην τήν δυνατήν ταχύτητα δια να εύρεθούν τα είρημένα πράγματα. Γνωρίζει ή Σ. Διοίκησις οτι έμποδίζομαι έδώ μόνον καί μόνον νά έξοφλήσω τούς δανειστάς τού μακαρίτου αδελφού μου, παρά τών οποίων καθημέραν βιάζομαι.
Δια τούτο δέν αμφιβάλλω οτι θέλει γίνει ή ταχυτέρα ένέργεια είς τούτο. Μέ τοιαύτην έλπίδα μένω μέ τό ανήκον σέβας.
'Εν Ναυπλίω 3 Νβρίου 1825
Ο πατριώτης καί στρατηγός Νικήτας Φλέσσας
'Επί τού νώτου: Νά σταλή αντίγραφον τής παρούσης μέ διαταγήν πρός τό 'Υπ. 'Αστυνομίας νά λάβη καί άλλας πληροφορίας από τόν αναφερόμενον (ΓΑΚ 'Εκτελεσ. Φάκ. Νοεμβρίου 1825) Σεβαστή Διοίκησις 'Επειδή βλέπω ότι οι τοσο προλαβόντως σημαντικοί έκ πολλών αίμάτων αγώνες μας δια τών οποίων απηλλάχθη ή πατρίς άχρι τούδε από τάς έχθρικάς πολυειδείς ορμάς καί έστερεώθη τό ψιλόν τούτο ύφασμα τού Διοικητικού συστήματος, έματαιώθησαν πλέον απο τήν προς τήν πατρίδα είσβολήν τών 'Αράβων έχθρών καί έχων ύπ' οψιν τήν πραγματικήν έκ πάλαι αδυναμίαν τών τοιούτων έχθρών (τήν οποίαν καί το ονομα "Αραβες βεβαιώνει) έπρεπε βέβαια νά θαυμάζω, παραβάλλοντας τό τοιούτον ονομα μέ το τών 'Ελλήνων, έαν oi νέοι έχθροί μας δέν έβλεπον να μας πολεμούν μέ έκείνα τα μέσα τα από όλα τα έθνη μετεχειρίσθησαν καί έτι έπιμόνως αύξάνουν είς τήν στερέωσιν τής ύπάρξεώς των καί διατήρησιν τών έθνικών των δικαιωματων, δηλαδή τών τακτικών, αναίσθητος άρα καί πολέμιος τής έθνικής ύπαρξεώς μας είναι όστις τών πατριωτών γνωρίζων διά σημαντικών παραδειγμάτων, δηλ. τής δυστυχίας, αίχμαλωσίας καί έσχάτως τού έπαπειλουμένου τελείου έξολοθρευμού μας. τήν δύναμιν τού τακτικού δέν ήθελε συντρέξει καί ύπέρ δύναμιν είς τό ισχυρότερον καί μόνον πρός απαλλαγήν τών ένεστώτων καί ένδεχομένων κινδύνων, άλλα καί τελείαν συντήρησιν καί ανάλογον πρόοδον τής έθνικής μας ύππρξεως, μέσω τού τακτικού. Αύτο τούτο αίσθανομενος καί έγώ διά να έκτελέσω τό έσχατον καί τελευτοίον σκοπόν μου, τον οποίον έχω είς τόν τής πατρίδος αγώνα, δηλαδή ύστερον απο τούς έκπαλαι πραγματικούς στρατιωτικούς μας αγώνες τούς οποίους ήδη μέ το αίμα τώ αδελφών καί λοιπών συγγενών καί γειτόνων μου έπεσφράγισα, να θυσιάσω καί τήν τελευταίαν τού αίματός μου ρανίδα ύπέρ πατρίδος. 'Αναφερόμενος προσφέρω σήμερον τόν έαυτόν μου είς το σωτήριον τούτο μέσον τού τακτικού μ' ολην μου τήν πατριωτικήν πραγματικήν προθυμίαν μέ τήν οποίον ύπόσχομαι νά κάμω οσους περισσοτέρους χωρίς καμμίαν τής Διοικήσεως έφοδίασιν. 'Επιθυμώ όμως νά γνωρίση ή Διοίκησις καί νά καθ' ύποβαλη είς τούς τακτικούς νόμους (κανονισμούς) τα όσα είς αύξησιν καί φιλοτιμίαν μεταχειρισθώ είς τήν συλλογήν μου ταύτην (δηλ. θέλει δώσω τ' αναyκαία καί ανάλογα τής πολεμικής τακτικής αξιώματα είς τούς αξίους καί δυνατούς τής καταστάσεως προς τήν οποίαν τουλαχιστον θέλει καταστήσω κομπανίαν) δια ν'ακολουθήση καθ'όσον ταχέως το σωτήριον τούτο έργον το οποίον βέβαια έλπίζω να γένη παράδειγμα φιλοτιμίας καί είς τούς λοιπούς αληθείς πατριώτας τών οποίων οί αγώνες καί τά αίματα χύνονται έως τώρα είς μάτην, χωρίς νά συντείνουν ποσώς είς απαλλαγήν κάν τού ένεστώτος κινδύνου, αλλ' ούδείς μικράν αντίκρουσιν τής 'Αραβικής τακτικής ορμής.
Τή 8 Νβρίου 1825, Ναύπλιον
Ο πατριώτης Νικήτας Φλέσσας ('Αρχείον 'Αντιγραφων Μ.Η. Φερέτου.)
Σεβαστή Διοίκησις
Κατα τήν οποίαν, καί τοίς πασι γνωστόν, έδειξα πραγματικήν προθυμίαν είς τάς τής πατρίδος ανάγκας από τήν αρχήν τού ίερού αγώνος αχρι τούδε, μέ πολλας οίκιακάς μου θυσίας, δέν έλειψα καί νύν αύθις βλέπων τον έπαπειλούμενον όλεθρον τής πατρίδος, τόν όποίον τακτικώς πολεμώντας μόνον, δυνάμεθα νά απαντήσωμεν, ανέφερον είς τήν Διοίκησιν, τήν συνδρομήν τήν οποίαν ήμπορώ οίοις δυνηθώ τρόποις νά κάμω είς τό κοινωφελές τούτο καί μόνον σωτήριον μέσον τού τακτικού διά τό οποίον καί έλαβον απάντησιν τής Διοικήσεως, διά νά ταχύνω όσον δυνηθώ τό ίερόν τούτο έργον. 'Εγώ βλέπων καί τήν στιγμήν τής ενταύθα αργοπορίας μου πολλά σημαντικήν καί προς τήν έξ αύτής προξενουμένην βλάβην ήθελα αναχωρήσω έκ προλαβόντως, έαν έπαρχιώται μου τινές κακία καί φθόνω, ίσως τού μελετουμένου κοινωφελούς τούτου έργου κινούμενοι, δέν μέ έμπόδιζον ένταύθα, ζητούντες διά πληρεξουσιότητος τινός τήν οποίαν απατήσαντες μέρος τών έπαρχιωτών μου στρατιωτών έπιφέρουν μισθούς έγώ καθώς ποτέ τούς στρατιώτας μου δέν ήθέλησα νά αδικήσω, μ'εύχαρίστησίν μου δίδω πρός αύτούς ο,τι αναλόγως τής μετ' έμού δουλεύσεώς των κάμει νά λάβουν από τήν αναχείρας μου δισταγήν τής Διοικήσεως γρόσια δηλαδή επτά χιλιάδες πεντακόσια Ν. 7.500 δια μήνας δύο απο 2 Μαρτίου έως 'Απριλίου 2, στρατιώται 170, κοί από 'Απριλίου 2 έως Μα'ioυ 2, 130 όλοι συμποσούμενοι τριακόσιοι μισθοί α! γροσια 25 τον μήνα έκάστου ανευ σιτηρεσίων, διότι είς τό είρημένον διάστημα έτρεφον τούς στρατιώτας μου από ίδια μου έξοδα καί τροφάς, δηλαδή έκ τών γροσίων δέκα χιλιάδων τά οποία παρά τού έκλαμπροτάτου Προέδρου έλαβον είς Μεσσηνίαν, ακόντο τού ατρατιωτικού λογαριασμού, καθώς καί έξ αυτών έδωσα είς τούς είρημένους γρόσια χίλια έκατον γρόσια Ν. 1.100 τά οποία έκπιπτόμενα έκ τών γροσίων επτά χιλιάδων πεντακοσίων μένει νά λαβουν γρόσια, έξ χιλιαδες τετρακόσια, Ν. 6.400 είς αποδεικτικό τού ταμείου παρά τής ανά χείρας μου διαταγής τής Διοικήσεως, όθεν διά να μή έμποδίζωμαι έτι ένταύθα αδίκως καί νά ταχύνω τήν ένέργειαν τής κοινωφελούς αποφάσεώς μου αναφέρω είς τήν Διοίκησιν αύτό τούτο διά ν"α διατάξη όπου ανήκει να κρατηθώσιν έκ τής είρημένης διαταγής μέ τήν οποίαν ή Διοίκησις έξώφλησεν τούς λογαριασμούς μου τα δναλογούντα αυτοίς γροσια εξ χιλιάδας τετρακόσια Ν. 6400 διά νά μείνω έλεύθερος καί ακαταζήτητος από αυτούς καί νά αναχωρήσω έντεύθεν. Δέν έλπίζω ίδιον Δικαιοσύνης καί τής περιστάσεως, νά έμποδισθώ καί αύθις από τά μένοντα χρέη τού αδελφού μου, τών οποίων τήν έξόφλησιν αι περιστάσεις έμπόδισαν διά νά μή γίνη, καθώς καί τών περισσοτέρων. 'Εγώ όμως πρός εύκολίαν καί αύτών, έλαβον τό αναλογόν μου καί το οικονόμησα ώς εδυνήθην, το δέ λοιπόν δύναται ή Διοίκησις ν' ασφαλίση μέ τό ακίνητον ένταύθα μένον κτήμα τού'Αρχιμανδρίτου, έως ότου οί περιστάσεις ευκολύνουν τήν πώλησίν του καί ακολούθως τήν τελείαν αυτών έξόφλησιν. Μένει δέ είς τήν οίκονομίαν τής Διοικήσεως, ίνα ταχύνη τήν έντεύθεν αναχώρησίν μου, ή οποία χρησιμεύει τοσον είς τήν ενέργειαν τού κοινωφελούς σκοπού μου μέ τήν απάντησιν τής παρούσης μου καί διαταγήν της.
Μέ τό προσήκον δέ σέβας Εύπειθέστατος Πατριώτης Ναύπλιον Τή 14 Νοεμβρίου 1825 Νικήτας Φλέσσας (ΓΑΚ. Υπ. Πολ. Φακ. 33)
-Στά τέλη Δεκεμβρίου 1825 διετάχθη να γίνη έλεγχος στά δικαιολογητικα του, μέ τά οποία ζητούσε 10.000 γρόσια, δια μισθοτροφοδοσία τών στρατιωτών του κατά τήν έκστρατεία του στο Δερβένι Μεγαλοπόλεως καί στή θέσι Σιρόκα, όπως είχε διαταχθή από τόν Θ. Κολοκοτρώνη. (ΓΑΚ 'Εκτελ. 29 Δεκ. 1825 έγγρ. 3289) Αριο. 1826
Πρός τό σεβαστόν ύπουργείον τών πολεμικών Δια τού ταπεινού μου αναφέρω, ότι μετα τον αναχωρισμόν μου απο τα αυτού καί έλθών είς τα έδώ, βλέποντας τήν μεyάλην ανάγκην έσυνέργησα μετά τών καπεταναίων τής Μεσσηνίας καί έσυστήθη στρατόπεδον είς Κουτζουκμάνην τό οποίον έχρησίμευσεν μεγάλως είς τόν τόπον καί έως ώρας όπου ήτον δέν εύρε καιρόν ό έχθρός να κάμη τούς σκοπούς του, τώρα βλέπω, οτι έξ αίτίας τών τροφών καί έφοδίων ίνα διαλυθή, καί είναι δυστυχία μεγαλωτάτη ο τόπος καί τον τρόπον πλέον δέν έχει όπού να οίκονομήση καθ' ότι είναι αφανισμένος απο τας προτέρας έφόδους τού έχθρού. αναφέρονται καί oi ίδιοι καπεταναίοι δι'αναφοράς τους είς το οεβαστόν ύπουργείον το αναφέρω καί έγώ ίνα δώση ακρόασιν είς τά γραφόμενα τους καί να τούς γίνη κομμιά προμήθει όπού νά μή διαλυθή καί είς τό εξής καθ' ότι ώφελεί μεγάλως νά σώζεται αύτο τό στρατόπεδον ότι είς ταύταις ταίς ρίζαις εύρίσκονται φυλαγμέναις περίτου απο είκοσι πέντε χιλιαδες ψυχαίς. καί μένω μέ σέβας τή 10 Μαρτίου 1826 Γαρδίκι, Καλαμών ο πατριώτης Νικήτας Φλέσιας
'Επί τού νώτου: αριθ. 4794
Νικήτας Φλέσσας τή 9 'Απριλίου 1826
απαντησις ύπ' δρ. 16444 (ΓΑΚ 'Υπ. Πολ. Φάκ. 25)
Στίς 13 'Απριλίου 1826 τό Υπ. Πολέμου υπέβαλε τό ακόλουθον: Περ. Γ! 'Αρ. 16444 Πρός τό Σεβ. 'Εκτελεστικόν Σώμα
Ο στρατηγός Κ: Νικήτας Φλέσσας δι' αναφοράς του προς τό Ύπουργείον τούτο, τής οποίας καί αντίγραφον έγκλείεται, παριστάνει ότι συναχθέντες συνεκρότησαν στρατοπεδον είς τήν Κουτζουκ-Μάνην, φυλάττοντες τάς θέσεις έκείνας δια νά μή προχωρήση ό έχθρός, τό οποίον καί έκτοτε όπου συνεκροτήθη, ώφέλησεν ούκ ολίγον. 'Αλλ' ήδη όντες ύστερημένοι τών αναγκαίων τροφών καί πολεμοφοδίων καί μή δυνάμενοι νά έξοικονομήσουν έκεί δια τήν έρήμωσιν τών μερών έκείνων από τάς καταδρομάς τού έχθρού, έξαιτούνται νά γίνη καί έντεύθεν ή αναγκαία προμήθεια αύτών.
"Οθεν καθυποβαλλοντες υπ' οψιν τού Σεβ. τούτου Σώματος, όπως λαβη τήν ανήκουσαν πρόνοιαν περί τής αίτήσεως τών αναφερομένων.
Τή 13 'Απριλίου 1826, έν Ναυπλίω ('Αρχείον 'Αντιγράφων Μ.Η. Φερέτου.)
-22-24 'Iouvioυ 1826. Μετέσχε τής μάχης τής "Βέργας" κατά τών 'Αράβων ('Εφημ. 'Αθηνών " Ηχώ τής Μεσσηνίας" 15 'Ιουλ. 1954.) -1828-
Κατά Μάη - 'Ιούνιο υπηρετεί ως Φρούραρχος στα Δερβένια Μεγαλουπόλεως δια τον έλεγχο των "διαβαινόντων", οι οποίοι έπρεπε να είναι εφοδιασμένοι με άδειες των Δημογερόντων.
(ΓΑΚ "Εκτ. 'Επιτρ. Φακ. 24) 1827 είναι τα 150: τα εκατό μην λείψουν, διότι στοχάζεστε εις πιάν κατάσταση ευρίσκετε ή πολύπαθης πατρίς, και Μάλιστα αί Αθήναι· φανείτε λοιπόν πρόθυμοι εις αυτό το πατριωτικό χρέος, να μην μείνετε οπίσω από φας λοιπός επαρχίας τής Πελοποννήσου, διό να έχομε περισσότερο δίκαιον, και να τελειόνομεν άλας τας υποθέσεις τής επαρχίας μας, τους εδικός μας, και να λάβετε και τους επαίνους παρά της συνελεύσεως. Τούτο μην παραμεληθεί αλλά όσον ενεστί να τελειώσει.
βέβαιος, αν ότι θέλετε πράξη τα άνωθεν κατά τη γραφή μου.-
Σας ασπάζομαι και μένω
Εν Ερμιόνη τη 12: Φεβρουαρίου 1827 ο αδελφός και πατριώτης Νικήτας Σταματελόπουλος.
αρ: 148: Ελλ: Πολ: ο κατά την κάτω Μεσ: "Εκτ: 'Επιτρ:
Προς τον εις Φρουτζάλα: Στρατηγό: Νικήτα Σταματελόπουλον
έλαβον την από χθες ήμερολογημένην επιστολή σας ομού και τας εσώκλειστους τού τε Γεν: 'Αρχηγού των Πελ: όπλων και τού Νικήτα Φλέσσα.
Σας εσωκλείω και απαντήσεις των επιστολών τού Γεν: 'Αρχηγού και τού Νικήτα Φλέσσα, τας οποίας παρακαλείσθε να διευθύνετε ασφαλώς.
τη 5 Ιουνίου 1828 Κάμπος
Ο Εκτ: Επιτρ: αρ: 150:
Ελλ: Πολ: ο κατά τηv κάτω Μεσ: έκτ. 'Επιτρ:
Προς τον Κ: Νικήτα Φλέσσα
Κύριε ελήφθη ή από τας 3 τού τρέχοντος επιστολή σου και εις απάντηση αυτής σ'ειδοποιώ ότι θέλει ληφθούν μέτρα, ώστε οι διαβαίνοντες από Δερβενάκια να φέρουν υπογεγραμμένα από τούς επαρχιακούς Δημογέροντας. Περί δε των κινημάτων του εχθρού μάς είναι είδηση από τον Αντιναύαρχων Σαχτούρη, ότι μελετά να Εκστρατεύσει πάλιν προς τον Πύργο και Γαστούνη και μέρος προς την Καλαμάτα δια να συνάξουν τροφές.
τη 5 Ιουνίου 1828 Κάμπος
ο Εκτ. Επιτρ: αρ: 151
Ελλ: Πολ: Ο κατά την κάτω Μεσσηνία 'Εκτ: 'Επιτρ:
Προς τον Γεν. Σιρατηγόν Κ: Ν: Σταματελόπαυλον:
παρόντες είκοσι δύο Οθωμανοί στέλλονται προς την Γενναιόrητά σας δια να τούς διευθύνετε μ' όσους εγκρίνετε στρατιώτες σας προς φύλαξίν των, προς τον Γεν: 'Αρχηγό των Πελοποννησιακών όπλων δια τους εις Δερβένια Κ: Νικήτα Φλέσσα εκείθεν εις την Σ. ο Εκτ.
επιτρ: (ΓΑΚ- Εκτάκτου 'Επίτρου- Φακ. 24
"Προς τον Κατά το τμήμα τής κάτω Μεσσηνίας Σεβ. έκτακτον έπίτροπον
'0 υποκάτωθεν υποφαινόμενος αναφέρομαι, ότι τον προαπελθόντα χρόνο αγόρασα επί πληρέστατης Δημοπρασίας, το εθνικό εισόδημα των χωρίων τής επαρχίας Καλαμάτας. και το μεν χωρίον Ασλαναγά (''Αρις) παρήκουσε τας Διαταγάς τής Διοικήσεως και δεν ηθέλησε να μοί αποδώσει το τριτοδέκατον από κάθε είδος. Δια τούτο προστρέχω εις τον Σεβ: έκτακτον έπίτροπον ίνα διατάξει αυτούς να μοί αποδώσουν το ανήκον Δίκαιον. Εύελπις ων εις την Δικαίαν μου αίτησιν. μένω με το προσήκον Σέβας.
Φρουτζαλα Τή 8 Αύγούστου 1828
ο ταπεινός πολίτης, Νικήτας Φλέσσιας . 1829
Οικογενειακό αρχείο.
"δηλοποιό εγό ο Νηκήτυας φλέσιας ότιέβαλον και τον Κ'Χριστόδουλον δικαίονεις την επαρχηα λεονταρίου εις χήληα Ν 1000 γρόσια επειδή και ανεχόταν εις την δαιαταγιν του εθνικού Ταμείου και του του δήδο το παρόν μου εις έδηξην.
τη 4 Ιουλλίου 1829
ποληανη νηκητας Φλέσιας
1836 'Απονομαί παρασήμων
'Η αυτού Μεγαλειότης ο Βασιλεύς δια τής από 25 'Απριλίου (7 Μαΐου) τ. έ. αποφάσεως εύηρεστήθη να διορίση...
1'Ιππότας τού χρυσού σταυρού τού Ταγματος τού Σωτήρος.
2'Ιππότας τού αργυρού σταυρού τού Β. τάγματος τού Σωτήρος.
Τον αντισυνταγματάρχη Νικήτα Φλέσσαν εκ Λεονταρίου, (ΦεΚ 21/25 Μαΐου 1836 σελ. 88)
ΔΙΑΤΑΓΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 2
Τον σταυρόν τού Σωτήρας λαμβάνουν: Τον αργυρούν σταυρόν των ιπποτών:
οι αντισυνταγματάρχαι .. Νικήτας Φλέσσας Οι με τούς προτέρους βαθμούς των αναγνωρισμένοι οπλαρχηγοί και αξιωματικοί των διαλυθέντων άτακτων στρατευμάτων Κατετάχθησαν εις την Βασιλική φάλαγγα 'Ως λοχαγοί και διοικηταί των τετραρχιώνοι Συνταγματάρχαι, ..Ως ύπολοχαγοί: οι συταγματάρχαι, .. Νικόλαος Φλέσσας και 'Ιωάννης Παπατσώνης εις την 12 Τετραρχία (σελ.107) 'Ως δεκανείς: Εις την 1 τετραρχία: . Οι υπολοχαγοί, . Εις την 12 τετραρχία: Οι υπολοχαγοί, . Νικήτας Φλέσσας (σελ..109).. Λεωνίδας Α. Φλέσσα (σελ. 109)....Εις την 13 τετραρχία:.
ΟΘΩΝ, ΑΡΜΑΝΣΠΕΡΓ, ΣΜΑΛΤΣ,
'Αρχιγραμματεύς τής'Επικρατείας τής 'Επικρατείας
Γραμματεύς επί των Στρατιωτικών (ΦΕΚ 26/10 Ιουνίου 1836)
1839 'Ως αντισυνταγματάρχης τής Φάλαγγας έπροικοδοτήθη με εθνική γη ('Αρχείο Μ. Η. Φερέτου.) 1846'Η έφημερίς των 'Αθηνών "Ο φίλος τού λαού" αρ. 422 τής 10'Οκτωβρίου 1846 μας πληροφορεί για τον θάνατόν του.
'Απεβίωσε στις αρχές 'Οκτωβρίου 1846 και ή 'Αθηναίκή 'Εφημερίδα "Συντηρητική" τού αφιέρωσε σχετική Νεκρολογία.
1858
'Εχορηγήθη εκ τού δημοσίου Ταμείου ισόβιος μηνιαία σύνταξις ανήκουσα εις χήραν υποστρατήγου.
Εις την χήραν και τα ορφανά τού Νικήτα Φλέσσα .. ,'Εχορηγήθη προίκησις εις γαίας διαθέσιμους και καλλιεργησίμους:
Εις έκαστη των αγάμων Θυγατέρων τού Ν. Φλέσσα Στρέμματα 250 (ΦΕΚ 14/17 Μαΐου 1858)
'Η λαίκή Μούσα για τούς ηρωισμούς συνέθεσε το κατωτέρω
"Όπου ο Νικήτας πολεμά νίκη τον στεφανώνει Δεν λογαριάζει τα σπαθιά 'Σαν τον Βορριά όταν φυσά και δέντρα ξεριζώνει έτσι κι' ο γιος τής Φλέσσαινας τού Τούρκου το κανόνι
'Αστροπελέκι γίνεται χτυπώντας τούς εχθρούς του κι' αφήνει τούς δικούς του Σταμάτα λίγο Στρατηγέ να ρθούμε πιο κοντά σου βοήθεια να σου δώσουμε εμείς και τα παιδιά σου.
με το να χέρι το κρατεί με τ' 'άλλο ξεσπαθώνει. Κόβει κεφάλια Τούρκικα το Δαμασκί σπαθί του, τον βλέπουν, φεύγουν οι εχθροί θαυμάζουν οι δικοί του. Γιατ' έχει λιονταριού καρδιά και φόβο δεν γνωρίζει. κι' όταν θα πή εμπρός παιδιά πίσω του δεν γυρίζει.
"Έχω την Παναγιά βοηθό και την Πατρίδα σκέπη και κάθετο ο Στρατηγός πίσω ποτέ δεν στέκει
Πρώτος αρχίζει τη φωτιά και πρώτος μέσα μπαίνει. Ντροπή σ' αυτό το Στρατηγό πού πάντα πίσω μένει.
(Χρ. Παρασκευόπουλος, ό. α. σελ.67)
Notes for Άγνωστη: Ως έκλεκτοί: ............................Οί ανθυπολοχαγοί......................................19
Χαρακτηρίζονται: 'Ως λοχαγοί έπιλοχίαι τής φάλαγγος:..................Οί ύπολοχαγοί:..............Νικήτας Δικαίου,..........
τής 12 23 'Απέθανον: 'Εν 'Αθήναις, τήν 25 Απριλ.(7.Μαϊου).1836.........ΟΘΩΝ ΑΡΜΑΝΣΠΕΡΓ, ΣΜΑΛΤΣ,
'Αρχιγραμματεύς τής'Επικρατείας τής 'Επικρατείας Γραμματεύς έπί τών Στρατιωτικών (ΦΕΚ 26/10 Iouviou 1836)
1839 'Ως αντισυνταγματαρχης τής Φάλαγγος έπροικοδοτήθη μέ έθνική γή ('Αρχείον Μ. Η. Φερέτου.)
1846'Η έφημερίς τών 'Αθηνών "'0 φίλος τού λαού" αρ. 422 τής 10'Οκτωβρίου 1846 μας πληροφορεί για τόν θάνατόν του. 'Απεβίωσε στίς αρχές 'Οκτωβρίου 1846 καί ή 'Αθηναϊκή 'Εφημερίδα "Συντηρητική" τού αφιέρωσε σχετική Νεκρολογία.
1858 'Εχορηγήθη έκ τού δημοσίου Ταμείου ίσοβιος μηνιαία σύνταξις ανήκουσα είς χήραν ύποστρατήγου.
' - Είς τήν χήραν καί τά ορφανα τού Νικήτα Φλέσσα.............,ΈχορηyήΘη προίκησις είς γαίας διαθεσίμους καί καλλιεργησίμους:
Είς έκάστην τών αγάμων Θυγατέρων τού Ν. Φλέσσα Στρεμ 250 (ΦΕΚ 14/17 Μα'iou 1858)
'Η λα'ίκή Μούσα για τούς ηρωϊσμούς τού Βιογραφηθέντος συνέθεσε το κατωτέρω: ΔΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΗΤΑΝ ΦΛΕΣΣΑΝ
"Οπου ο Νικήτας πολεμά νίκη τον στεφανώνει Δέν λογαριάζει τα σπαθιά 'Σαν τον Βορριά οταν φυσά καί δέντρα ξεριζώνει έτσι κι' ο γυιός τής Φλέσσαινας τού Τούρκου το κανόνι μέ τό να χέρι τό κρατεί μέ τ' 'αλλο ξεσπαθώνει. Κόβει κεφάλια Τούρκικα τό Δαμασκί σπαθί του, τον βλέπουν,φεύγουν οί εχθρoi θαυμάζουν oi δικοί του. Γιατ' έχει λιονταριού καρδιά καί φόβο δέν γνωρίζει. κι' όταν θα πή έμπρός παιδια πίσω του δέν γυρίζει.
'Αστροπελέκι γίνεται χτυπώντος τούς έχθρούς του κι' αφίνει τούς δικούς του Σταμάτα λίγο Στρατηγέ νά ρθούμε πιο κοντά σου βοήθεια να σού δώσουμε έμείς καί τα παιδια σου.
"Εχω τήν Παναγιά βοηθό και τήν Πατρίδα σκέπη και μάθετο ο Στρατηγός πίσω ποτέ δέν στέκει Πρώτος αρχίζει τή φωτιά καί πρώτος μέσα μπαίνει.
Ντροπή σ' αϋτό το Στρατηγό πού πάντα πίσω μένει.
(Χρ. Παρασκευόπουλος, ό. α. σελ.67)
Απόσπασμα απο το Βιβλίο
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΔΡΑΜΑΛΗ
Σελίς 160
...........Έπηkολούθησε τοτε θυελλώδης καί απερίγραπτος σκηνή είς το Τουρκικον στράτευμα. Οί Τούρκοι κατεπλάγησαν
καί παρέλυσαν, τά δέ κτήνη των έξηγριώθησαν καί έτρεχον τήδε κακείσε, ώς δαιμονιώντα.
'Επετάθη δέ ό ένΘουσιασμος καί τολμη τών 'Ελλήνων, όν είχεν έπαυξήσει ο πρόσφατος θρίαμβος τού στενού τού 'Αγίου Σώστ
Τον στρατον του Δράμαλη κατέλαβεν, ώς εν τώ 'Αγίω Σώστη, καί πάλιν πανικός.
Οί Τουρκοι δέν έσκέπτοντο πλέον περί αμύνης ή μάχης. Αί τάξεις των παρέλυσαν εντελώς. "Ενα καί μονον είχον σκοπον, πώς νά έξέλθωσιν οσον τάχιον τής κλεισωρείας καί κυρίως, πώς νά διασώσωσι τους έπί κεφαλής των πασάδες, ούς είχον έν τώ μέσω τού στρατεύματος. "Ηλπιζον δέ νά τό κατορθώσωσι, διοτι έβλεπον ότι τό μέρος ένταυθα ήτο οπωσουν ανοιχτόν καί ολίγη έτι πορεία τοις υπελείπετο.
Διά τουτο έπετάχυνον τήν πορεία των καί ώδευον τροχάδυν, πυροβολούμενοι χωρίς ν' άντιπυροβολώσιν. Ετρεχον τήδε κακείσε εις τό στενόν καί τά βεύματα, ατάκτως, περίτρομοι, παραπαίοντες, οδυ ρόμενοι. Λαμπρά δέ όπλα καί πολυτίμους αποσκευας έρριπτον χα μαί διά νά άπασχολήσωσιν εϊς λείαν αντών τούς διώκτας των καί έπεκαλούντο τδ έλεος αυτών. , 'Αλλ' οί "Ελληνες έδίωκον αύτούς, ώς αγέλην κτηνών, καί λυσσωδώς τούς έφονευον, πυροβολούτες ή σφάζοντες, καί εϊς χείρας ακόμη ήλθον μετ' αυτών ως εκ της απεριγράπτου συγχύσεως καί ανωμαλίας.
Ούδεμιαν δ' εύσπλαγχνίαν είχον διά τους βαρβάρους έπιδρομείς, οί οποίοι κατήλθον είς τήν Πελοπόννησον διά να τραφώσι διά του αίματος τών'Ελλήνων καί πνιγώσιν είς τά δάκρυά των, κατά ζωηράν φράσιν ίστορικού. Εις έπίμετρον μάλιστα καί γυναίκες ακόμη του 'Αγιονορίου καί άλλων γειτόνων χωρίων μετέσχον τής μάχης. 'Αναβάσαι τό 'Αγιονόριον, έκύλιον άπό τών βράχων καί έρ ριπτον κατά τών Τούρκων dγκώδεις λίθους.
'Η μάχη αυτή διήρκεσε περί τάς 6 ώρας.
Κατ' αύτήν συνέβη καί τό έξής ώραίον καί ομηρικόν έπεισοδιον.
'0 ανδρείος στρατηγός Νικήτας Φλέσσας, άκολουθουμενος εν τινι στιγμή υπο δέκα μονον στρατιωτών, συνυντήθη
μετά του Τοπάλ 'Αλή πασά, τον πρώην μεγάλου βεζύρου εφφίπου καί ακολουθουμένου υπο 30 έπιλέκτων άνδρών.
0ι τούρκοι αυτοί έφρουρουν 12 φορτηγά, έκλεκτάς καί πρώτου μεγέθους ημιόνους, φερούσας πολυτιμοτάτας άποσχευάς.
Οί περί τόν Νικήταν Φλέσσαν, έπετέθησαν κατά τών δορυφορων τού Τοπάλ 'Αλή πασά καί, τρέψαντες αυτους εις φυγήν, επεδόθησαν εις καταδίωξίν των. '0 "Ελλην στρατηγός καί ό Τούρκος πασάς έμειναν ούτω μόνοι καt ό πρώτος έκάλεσε τόν δεύτερον νά καταθέση τά όπλα. '0 πασάς έκ πρώτης όψεως έξέλαβεν, ώς 'Αλβανον, τόν Φλέσσαν, ιδών αυτόν φέροντα χρυσά ένδύματα καί μικρόν φέσιον. Διέγνωσεν όμως αυτόν έκ τής φωνής, ότι ήτο "Ελλην, καί, άφιππευσας, έπυροβολησεν εν ακαρεί τόν Φλέσσαν διά τού πιστολίου του κατά τήν κεφαλήν. Εύτυχώς η σφαίρα ήστοχησε καί ό πασάς έσυρε τό ξίφος. 'Αλλ' ό Φλέσσας προέλαβε καί διά τής σπάθης τον έπληξε τόν πασάν είς τήν δεξιάν χεϊρα καί παρά τον αυχένα καί εματαίωσε τήν έπίθεσιν. Τοτε ο "Ελλην καί ο Τουρκος συνεπλάκησαν καί, ελθοντες εις χείρας, έπάλαιον λυσσωδώς καί καρτερικώς. 'Η πάλη αύτή παρετείνετο, διοτι αμφότεροι ήσαν ανδρείοι καί ισοπαλοι κατά τήν ρώμήν, ίσταντο δέ όρθιοι καί έκράτουν αλλήλους στιβαρώτατα.
'Εν τώ μεταξύ άντελήφθη τήν γιγάντειον συμπλοκήν έκ παρακειμένου βράχου πολεμών ο άντιστράτηγος Δημ. Φλέσσας καί μή δυνάμενος νά συνδράμη τόν Θεϊον του Νικήταν αύτος, διότι τόν εχώριζεν απ' εκείνον ο άποτομος καί μέγας βράχος, εκάλεσε τόν ολίγον άπώτερον άναφανέντα σωματάρχην Δήμον Ζάγουραν. '0 Ζάγουρας έδρραμεν ευθύς προς τους
παλαίοντας μονομάχους καί, σύρας τό ξίφος, διέσχισε τήν κοιλίαν τού Τοπάλ 'Αλή πασά. '0 πασας έπεσε χαμαί έν ακαρεί αίματοφυρτος, καί ο Ζάγουρας απέταμε .τήν κεφαλήν του. Κατ' άλλην δέ παράδοσιν, ο Τοπάλ 'Αλή πασάς, βλέπων, ότι εκινδύνευε νά συλληφθή ζών, έπεσε μετά του ίππου του έκ τινος κρημνού. Εύρε δέ αυτόν ο Νικήτας Φλέσσας ακόμη ζώντα καί έκοψε τήν κεφαλήν του.
Τοτε έφθασαν καί άλλοι στρατιώται τον Νικήτα Φλέσσα καί κατέλαβον τά 12 φορτηγά του πασά, άτινα μετέφεραν εις τό 'Ελληνικόν στρατόπεδον, ώς λάφυρα τού στρατηγού των.
Τά φορτία αυτών ήσαν κιβώτια, πλήρη πολυτίμων πραγμάτων, και χρηματων.
'Εν τώ πρώτω κιβωτίω ευρέθη σπάθη (σχήματος πάλας) άδαμαντοκολλητος' ή λεπίς αύτής ήτο έκ πολυτίμου μαύρου μετάλλου, του λεγομένου ,.κ α ρ ά χ ο υ ρ α σ ά ν (1) καί πλήρης χρυσών Τουρκικών γραμμάτων πλησίον τής λαβής είχε προσκεκολλημένον φιλοκάλως λίθον άνθρακα (ρουμπίνι) ή λαβή συνέκειτο έξ αγάτου καί εκοσμείτο δι' έξ αθράκων. 'Η θήκη καί αί ταινίαι, αί περιζωννύουσαι τήν λαβήν, ήσαν έκ καθαρού χρυσού, είχε δέ καί χονδρόν χρυσούν ή σηρικόν πλέγμα (γαειτάνιον), αντί ζωστήρος, ίνα κρεμάται έκ τού ώμου τού φέροντος αυτήν, κατά τήν Τουρκική συνήθειαν' είς δέ τήν λαβήν είχε λεπτοτερον γαειτάνιον καί Θύσανον έκ χρυσού. 'Εκτός τής σπάθης αύτής ευρέθησαν έν τοϊς κιβωτίοις καί 12 έγχειρίδια αργυρά, έπίχρυσα καί τρείς όμοιαι σπάθαι (γιαταγάνια) αργυραί καί έπίχρυσοι καί μία πολυτελεστάτη μηλωτή, αξίας πλέον τών 35,000 γροσίων.
'Εν τώ ετέρω χιβωτίω ευρέθη τάπης, 12 πήχεων μήκους καί 12 πλάτους, βαρύτιμος καί πολυποίκιλτος, κοσμουμενος είς έκάστην γωνίαν έχ χρυσού θυσάνου, έκάστου βάρους μιάς οκάδος έτι δέ καί έτερος τάπης (σιντζαδές) δαμασκηνος, κεντητός έκ σειστού (τιρτιρίου) καί τρία μεγάλα δοχεία έκ λευχοσιδήρου, έμπεριέχοντα 'έκατον άνά 3,000 λιρών Τούρκικων.
'Εν δέ τοϊς λοιποϊς κιωτίοις ευρέθισαν διάφορα έπιπλα κί σκεύη άργυρά, ποικίλα τιμαλφή καί ένδυμασίαι πολυτιμοι.
Πάντα ταύτα ήσαν αί ποσκευαί του σερασκέρη Δράμαλη. Λέγεται δέ, ότι αποτέλουν μέρος τών θησυρών τού'Αλή πασά τών'Ιωαννίνων, ούς ο δαμάσας αυτόν Χουρσίτ πασάς έσφετερίσθη. Καί ο Χουρσίτ, άφ' ένός έχων, ώς πάντες οί Τούρκοι, ακλονητον πεποίθησιν περί τής ταχίστης έπιτυχίας τής έκστρατείας τού Δράμαλη, αφ'ετέρου δε φοβούμενος ίσως ερεύναας παρ' απεσταλμένων τού Διβανίου, είχεν έμπιστευθή τον έν τοίς κιβωτίοις θησαυρόν τού Δράμαλη όπως ούτος τον φυλαξη εις το εν Τριπολει ανακτηθησόμενον πασαλίκιον αυτού. Ισως δε ο Δράμαλης ειχε λαβει εις μεριδιόν του τά άνω πράγματα καί χρήματα έκ τών θησαυρών τού 'Αλή πασά, χαθ' ου καί αυτός έπολέμησεν υπό τόν Χουρσίτ πασάν.
'Εκ τών λαφύρων αυτών ή διδαμαντοκολλητος σπάθη ίδίως έβεβαιούτο, ότι ήτο σπάθη του 'Αλή πασά τών 'Ιωαννίνων καί έκίνησε το θάμβος τών ιδοντων αυτήν, εξετιμήθη δε εις 700,000 γροσια.
Την σπάθην αυτην έφορεσεν αμεσως μετα την μάχην ο στρατηγός Νικήτας Φλέσσας. Περιβληθείς δέ καί τήν βαρύτιμον μηλωτήν, διηυθύνθη είς τόν "Αγιον Βασίλειον τών Κλεωνών, όπου είχον προχωρήσει καί ο Παπαφλέσας, 'Υψηλάντης, καί άλλοι οπλαρχηγοί.
Ο Νικήτας Φλέσσας έν τοιούτω έκλάμπρω οπλισμώ και στολή ένεφανίσθη πρός αυτούς σεμνυνόμενος διά τά μοναδικά λάφυρα.
Συνέβη δ' ένταύθα τό εξής ώραίον επεισόδιον. '0 'Υψηλάντης, θαυμάσας τήν σπάθην, προσέφερε τώ Νικήτα Φλέσσα χιλίας λίρας πρός άγοράν αϋτής. 'Αλλ' ο Παπαφλέσας, προλαβών τον Νικήταν άπεκριθη
ϋπηρηφάνως.
'Εκλαμπρότατε, ο Νικήτας δέν πωλεί τό ξίφος. "Αν τό έπώλει, ήθελε σάς τό δωρήσει. 'Αλλά θά τό κρατήση καί, όταν έπανέλθη είς τήν έστίαν του, θ' άναρτήση αυτό είς τήν αίθουσαν του οίκου του διά νά τό βλέπωσιν οί απογονοί του
καί σεμνυνωνται, αναλογιζόμενοι, τίνα είχον προγονον, αγωνισθέντα ύπέρ Πίστεως καt Πατρίδος εϊς τό 'Αγιονόριον
καί λαβοντα τό ξίφος αυτό, ώς λάφυρον. '0 'Υψηλάντης έξετίμησε καί επήνεσε τήν εϋγενή φιλοδοξίαν τού Φλέσσα
καίαπέσυρεν άμέσως τήν προτασίν του. Ούτω δε ο Νικήτας Φλέσσας έκράτησε τό βαρύτιμον ξίφος, (1) έδωρήσατο
δέ είς τόν άδελφον του Γρηγοριον τόν Παπαφλέσαν τήν μηλωτήν, ήν ούτος έφορει έκτοτε καί μεθ' έζωγραφυθη.
Είς τήν μάχην τού 'Αγιονορίου, ώς καί έν Δερβενακίοις, ενικήθησαν οι Τούρκοι κατά κράτος. Ήρίστευσε καί πάλιν ο
αθάνατος Νικηταράς. Χίλιοι καί πλέον Τούρκοι, ή κατ' άλλους 1,500 περίπου έπεσον νεκροί εϊς τήν κλεισώρειαν του
'Αγιονορίου, μετ' αϋτών δέ καί ο Τοπάλ 'Αλή πασάς, οϋτινος ή κεφαλή άπεστάλη μετά.................... Σελις 163
(1)κ αρά χουρασάν είνε πολύτιμον μαύρον μέταλλον, ονμασθέν ουτως έκ τής χώρας, έν ή παράγεται.
'Η Χορασαν (Παρθία) είνε χώρα τής Περσίας, κεμέενη ΒΑ καί ή πατρίς τών καρτερικωτάτων ίππων τής κεντρικής 'Ασίας
καί, μαχίμου, ορεινού λαού, ονομιαζομένη σννήθως το ξίφος τήςΠερσίας. Μεταξύ δέ τών κυριώτέρων
προίοντων αυτής είνε καί τά μέταλλα, έξ ών κατασκεύαζονζαι αι περίφημοι δαμασκηναί σπάθαι τής Περσίας.
(2) Περιεργοι εινε αι τύχαι τής βαρυτίμου εκείνηs σπάθης. Ο Νικήτας Φλέσσας έδωκεν αύτήν κατά το 1825, ώs προίκα, προς τον, Κωνσταντίνον Μαυρομιχάλην, τον νεώτατον άδελφόν τού Πετρόμπεη, νυμφευθέντα τήν θυγατέρα αυτού Μαρίαν
ούτος δέ, πρίν ή δολοφονήση τον Κυβερνήτην 'Ιωάννην Καποδίστριαν, έδωκε τήν σπάθην, ώς ένέχυρον προς τον τοτε έν
Ναυπλίω άντιπρέσβυν τής 'Ρωσσίας 'Ρούκμαν, λαβών παρ' αντού δάνειον 30,000 φοινίκων (ήτοι δρ. παλ. 29,100 έκάστου
φοίνικος, άναλογουντος προς λεπτά παλαιά 97), 'Ο 'Ρούκμαν έξεχώρησε το ένέχυρον καί τήν άπαίτησίν του προς τον
'Ρώσσον άντιναυαρχον Πέτρον 'Ρίκορδ, παρά τοίς κληρονομιοις του οποίον σώζεται έτι καί νύν ή έν λόγω σπάθη.
Κατά δέ τας άρχας τον έτους 1882 ο τοτε πρωθυπουρyος 'Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, γαμβρός τού Κωνστ. Μαυρομιχάλη
έπί τή μονογενεί θυγατρί αυτού Αίκατερίνη, έζήτησε διά τού παρά τή'Ρωσσική αυλη'"Ελληνος πρεσβεντού πληροφορίας
περί τής σπάθης αυτής καί έμαθεν, οτι αύτη σώζεται είς χείρας τής οίκογενείας του ναυάρχου Ρίκορδ. 'Η οίκοyένεια
δε αυτη προσεφερθη ν' αποδώση την ιστορικήν σπάθην, αλλ' απητησεν αντ' αυτής 250,000 φράγκων, είς οσα υπελογισεν, οτι άνήρχετο έως τότε το κεφάλαιον καί οϊ τόκοι του χρέους του Κωνστ. Μαυρομιχάλη, προς άσφάλειαν του οποίου είχεν
ένεχυριασθή άρχικώς ή σπάθη. Σημειωτέον έν τούτοις,ότι ή σπάθη αυτή δέν ευρίσκεται σήμερον είς ήν άρχήθεν ήτο κατάστασιν, διοτι έχουσιν άφαιρειθή έξ αυτής πολλοί καί οί μεγαλείτεροι πολύτιμοι λίθοι.
Τά περί τής, μάχης 'Αγιονορίου σννέγραψα κατά πολύ έξ άνακοινώσεων του Κωνσταντίνου 'Ιων. Φλέσσα, πολιτευτού Μεσσηνίας καί έγγόνου του κατά το 1822 στρατηγού Νικήτα Φλέσσα. Επιστολή του Γρηγορίου Παπαφλέσσα προς τον αδελφό του Νικήτα από τό στροτόπεδο τής Δραϊνας στις 16 Μαίου 1825.
«Νικήτα,
Έλαβα την έπιστολήν σου καί είς άπάντησιν σου λέγω ότι δεν είμαι
σαν και σε καί σαν τον κουμπάρο σου τον Κεφάλα, οπού τρέχετε από ράχη σε ράχη στους Αηλιάδες.
«Εγώ άπαξ ώρκίσθην να χύσω το αίμα μου είς την ανάγκην της πατρίδος, καί αύτη είναι ή ώρα. Εύχομαι δε είς τον Θεόν πρώτη μπάλα του Ιμβραήμ να με πάρη είς το κεφάλι, διότι σας γράφω να ταχύνετε τον έρχομόν σας καί σεις μου γράφετε κουρουφέξαλα.
«Νικήτα, πρώτη καί τελευταία επιστολή μου είναι αυτή. Βάστά την να τη διαβάζης καμιά φορά να με θυμάσαι καί να κλαις.
Παπαφλέσσας»
Αυτό το γράμμα δεν αφήνει κανένα περιθώριο για αμφιβολία. Ό Παπαφλέσσας ήξερε τί ήθελε καί τί μπορούσε να κάνει. Δεν υπολόγιζε σε δυνατότητα νίκης. Μα αν δεν ήταν σε θέση να νικήσει τον Ιμπραήμ, ήταν σε θέση να πεθάνει. Σ'αυτό τον ακλόνητο σκοπό ήταν προσαρμοσμένες όλες οί τελευταίες κινήσεις του.
Απόσπασμα από το ανέκδοτο χειρόγραφο βιβλίο
"ΤΑΙΣ ΙΕΡΑΙΣ ΣΚΙΕΣ
ΤΩΝ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΑΓΩΝΙΣΑΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΥΨΗΛΑΝΤΟΥ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Δ. ΔΙΚΑΙΟΥ ή ΠΑΠΠΑΦΛΕΣΣΑ, Π. ΚΕΦΑΛΑ, ΗΛΙΑ Δ. ΦΛΕΣΣΑ, ΝΙΚΗΤΑ Δ. ΦΛΕΣΣΑ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΗΛ. ΦΛΕΣΣΑ, ΙΩΑΝΝΟΥ Ν. ΦΛΕΣΣΑ, ΚΑΙ ΤΑΙΣ ΤΩΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ι. ΦΛΕΣΣΑ, ΣΙΜΩΝΙΔΟΥ Ι. ΦΛΕΣΣΑ, ΕΜΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ, ΚΑΙ ΤΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΚΛΑΥΣΤΟΥ ΥΙΟΥ ΜΟΥ ΣΙΜΩΝΙΔΟΥ, ΤΕΛΕΙΟΔΙΔΑΚΤΟΥ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΑΥΤΗΝ
ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΝ
ΑΝΑΤΙΘΗΜΙ"
(Μέρος τρίτον σελίδα 40) του Κωνσταντίνου Ιωάννου Φλέσσα, (Βουλευτού Καλαμών 1840-1920)
Μετάφραση Τίμου Φλέσσα ΓΕΝΕΑΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΕΡΕΥΝΙΤΗ Νέα Πεντέλη, Μάρτιος 2004
...............ενέπνευσαν εις τας ψυχάς των αγνών Ελλήνων, την δια καταλλήλου ενεργείας αποτίναξιν του τυρανικού ξυγού, και μάλιστα μετά τας ανωτέρω εξιστορηθείσας επαναστατικάς πράξεις και μετά την κατά το 1808 καταστροφήν του Βλαχάβα και καταπαύσιν μερικών ταραχών κατά της Πύλης, οι "Ελληνες ήρξαντο να σκέπτονται τίνι τρόπω ηδύναντον να σωθώσιν.
Ο Νικήτας Δημ. Φλέσσας , όστις πολλά υποστάς επορεύθη εις Ζάκυνθον τώ 1805, ως εμφαίνεται εν τώ εφεξής πιστοποιητικώ όπερ πρό της αναχορήσεώς του έλαβεν.
Η ταπεινότης ημών δια του παρόντος συστατικού γράμματος δηλοποιεί και τοις πάσι διαβεβαιούται ότι ο το παρών μας επιφέρων Καπετάν Νικήτας Φλέσσας υπάρχει εκ της υμετέρας επαρχίας της πάλαι ποτέ ονομαζομένης Χριστιανουπόλεως τά νύν δε επιλεγομένης Λεονταρίου, και εκ της κωμοπόλεως Πολιανής. Ερευνοισάμενοι δι' ακριβούς περί αυτού και της γενεαλογίας αυτού επληροφορήθημεν ότι αυτός και οι πρόγονοί του ήσαν ανέκαθεν εκ των επισημοτάτων και περιφανών της επαρχίας Λεονταρίου, οίτινες και πατρίδος αυτών προστατεύσαντες τοις συμπολίταις πάντα επωφελώς ανεδείχθησαν, αλλά και αυτός ήδη μιμητής των προγόνων αυτού ανεφάνη.
Δια το παρόν ηκέτερον συστατικόν Γράμμα απεδώκαμεν αυτώ υπογεγραμμένον και εσφραγισμένον παρ' ημών, εις πίστωσιν της αληθείας, συνεπιβεβαιούντων και των της πόλεως ταύτης ημετέρων κληρικών και προκριτωτέρων προεστών και δημογερόντων της πόλεως Λεονταρίου .
1803 Απριλίου 27, Λεοντάρι
Ο Αρχηεπίσκοπος Λεονταρίου
Γερμανός
Σεραφείμ καθηγούμενος της Υπεραγίας Θεοτόκου Μπούρα.
Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος μαρτυρώ,
Πέτρος Σολομών προεστός Λεονταρίου μαρτυρώ, Νικήτας Καραηλιόπουλος μαρτυρώ, Βενέδικτος καθηγούμενος της Μονής του Αγίου Νικολάου Χοντάλου. Αναστάσιος Ηλιόπουλος μάρτυς.-
Μεσσηνιακός Λόγος 23 Σεπτεμβρίου 2004 Σελίς 5 "Η πρώτη κοινωνική Επανάσταση στην νεώτερη Ελληνική Ιστορία". Απόσπασμα απο την Ομιλια του Ιωάννου Κατσαμπάνη
ε) την 29 Ιουλίου 1834 στο Δερμπούνι (το Λύκαιο Αρκαδίας) ξεσηκώθηκαν και οι Δερμπουνιώτες και βάδιζαν κατά της Μεγαλόπολης για να συλλάβουν τις Αρχές, αλλά το κίνημα τους είχε προδοθεί στον Έπαρχο, που αρμάτωσε 400 χωρικούς υπό τις διαταγές του Νικήτα Φλέσσα, αδελφού του Παπαφλέσσα και τους έστειλε να τιμωρήσουν το Δερμπούνι, μα δεν έφεραν σε πέρας την αποστολή τους, γιατί μαθεύτηκε πως ανηφόριζε εναντίον τους ο Γιαννάκης Γκρίτζαλης με σημαντική δύναμη, που ήταν συγκεντρωμένη στο Μελιγαλά και όλο το Δερμπούνι προσχώρησε στην Επανάσταση και αντιστάθηκε γενναία στις δυνάμεις του Νικήτα Φλέσσα, ενώ προσχώρησε στην Επανάσταση και το μεγαλύτερο μέρος των ανδρών του Σώματός του και μόλις πρόλαβε ο ίδιος ο Φλέσσας να διασωθεί με 15 καβαλάρηδες και πανικόβλητος να καταφύγει στη Μεγαλόπολη. Εν τω μεταξύ δύο λόχοι Βαυαρών με απόσπασμα καβαλαρίας έφθασαν από τη Σπάρτη στη Μεγαλόπολη και έσπευδαν για την Καλαμάτα, για να τη διασώσουν ατΐό τις απειλητικές δυνάμεις του Μητροπέτροβα και του Τζαμαλή, αλλά μόλις έφθασαν στο Λεοντάρι, πληροφορήθηκαν ότι κατευθυνόταν εναντίον τους ο Γιαννάκης Γκρίτζαλης, πανικοβλήθηκαν, γιατί θυμήθηκαν τα παθήματα τους στη Μάνη, εγκαταλείψαν την αποστολή τους και επέστρεψαν ασύνταχτοι στη Μεγαλόπολη, όπου έσπειραν τον πανικό και οι Αρχές της τα παράτησαν όλα και μαζί τους ζήτησαν καταφύγιο στην Τρίπολη. Έτσι, όταν ο Γκρίτζαλης έφτασε στις 4 Αυγούστου 1834 στη Μεγαλόπολη, η πόλη αυτή καταλήφθηκε αμαχητί και τα πράγματα για τους επαναστάτες συνέχισαν να εξελίσσονται με καλούς οιωνούς. Αλλωστε ο χρόνος που επέλεξαν για την εκδήλωση της επανάστασης (τέλος Ιουλίου 1834), ήταν ο πλέον κατάλληλος, αφενός γιατί τότε γινόταν η παράδοση της εξουσίας από την παλαιά στη νέα Αντιβασιλεία (τον Ιούνιο ο Βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος ανακάλεσε τους Μάουερ και Άμπελ και έστειλε τον Κόμπελ) και έτσι και με τις ραδιουργίες του Άρμανσμπεργκ και του Κωλέτη, είχε εξασθενήσει αισθητά και η αποτελεσματικότητα της κεντρικής εξουσίας και αφετέρου είχε προηγηθεί το κίνημα της Μάνης και τα κυβερνητικά στρατεύματα ήσαν απασχολημένα με το κίνημα αυτό και δεν ήσαν διαθέσιμα για άλλες περιοχές. Είναι βέβαιο ότι η Μεσσηνιακή Επανάσταση αιφνιδίασε την Κυβέρνηση και τις τοπικές Αρχές, αλλά ο Κωλέτης έδρασε αποφασιστικά, κήρυξε στρατιωτικό νόμο στις 16 Αυγούστου 1834 στις επαναστατημένες περιοχές και εγκατέστησε έκτακτα στρατοδικεία, για να δικάσει επί τόπου τους πρωταιτίους, αμνήστευσε τους Μανιάτες επαναστάτες και προσέφερε προαγωγές στους Ρουμελιώτες οπλαρχηγούς, για να τους προσεταιρισθεί και έπεισε τον Άρμανσμπεργκ να απολύσει τον Υπουργό Παιδείας και Εκκλησιαστιων Κωνσταντίνο Σχινά, που η επαναστατική προκήρυξη της Κυπαρισσίας τον κατονόμαζε, ότι είχε θίξει το θρησκευτικό συναίσθημα των Ελλήνων και, ύστερα από αυτές τις ενέργειες του Κωλέτη, η Κυβέρνηση πέτυχε να ανατρέψει την κατάσταση προς όφελος της.
Νικήτας Δημήτριος Φλέσσας and Άγνωστη had the following children:
2. i. Ιωάννης Νικήτας2 Φλέσσας was born in 1800 in Γαρδίκι, Καλαμών. He died on 26 May 1888 in Αθήνα.
3. ii. Δημήτριος Νικήτας Φλέσσας was born in 1801 in Γαρδίκι, Καλαμών.
4. iii. Αναγνώστης Νικήτας Φλέσσας was born in 1802 in Γαρδίκι, Καλαμών.
5. iv. Γεώργιος Νικήτας Φλέςςας was born in 1804 in Γαρδίκι, Καλαμών. He died in 1825
in Αθήνα.
6. v. Παναγιωτάκης Νικήτας Φλέςςας was born about 1806 in Γαρδίκι, Καλαμών.
7. vi. Κωνσταντίνος Νικήτας Φλέςςας was born in 1808 in Γαρδίκι, Καλαμών.
8. vii. Μαρία Νικήτα Φλέσσα was born in 1809 in Γαρδίκι, Καλαμών. She married
Κωνσταντίνος Ηλίας Μαυρομιχάλης about 1825. He was born in 1797. He died on
Generation 1 (cont.) 27 Sep 1831 in Ναύπλιον. | |
viii. |
Κατερίνα Νικήτα Φλέσσα was born about 1811 in Γαρδίκι, Καλαμών. She married Παπαφωτεινού. |